luns, 18 de novembro de 2013

Trenco perdido (II)

Vén do capítulo anterior
Mentras buscaba na radio do coche un aria de ópera coa que facer a miña entrada triunfal na autovía, o carril de incorporación polo que iba púxose a xirar sin avisar. Sin que mediase provocación, de repente. Parou de facelo cando me colocou exactamente no sentido equivocado, e antes de que me dese conta tíñame escupido a traición na autovía en dirección a Oviedo.
Esta vez aínda me quedaba algo de resignación a man, así que mo tomei máis ou menos ben. Despois de todo, o único que tiña que facer era da-la volta no seguinte paso superior e disfrutaría dunhos minutos máis de propina pola autovía.
Igual vou volver a tomar un desvío sin saber moi ben ónde acaba, pero falando de pasos superiores creo que merece a pena mencionar que me gustan. Bastante, quero decir, falando en termos relativos; máis aló do desprecio case personal que sinto polos corredores non teño ningunha pasión no que respecta á obra civil.
Pero un paso superior paréceme unha unidade de obra moi sinxela, que  resolve un problema complicado con simpleza; incluso diría que con elegancia. Antes de chegar ó paso hai un desvío á dereita de cada calzada, que vai acabar nunha rotonda e enlaza a través dela cunha ponte sobre as calzadas, e así tamén coa rotonda simétrica e cunha incorporación á esquerda da calzada contraria. É máis dificil explicalo que circular por el, o conductor faino intuitivamente. Cada parte do mecanismo encaixa perfectamente coa anterior, cumple a misión co mínimo esforzo necesario.
Os eslabóns da cadea lóxica de McKie, pola súa parte, vanse unindo algo máis daquela maneira. Acaba, claro, co capitán e mailos seus compañeiros atrapados durante unha semana na súa tenda por culpa dunha tormenta; ese é o final da viaxe e é innegociable.
Antes de chegar aquí, McKie razona que a tormenta non os tería atrapado de non ter perdido moito tempo ó principio do camiño de volta. Scott deixou escrita no seu diario a súa preocupación por esta lentitude inicial, da cal culpaba á desilusión por que os batisen nunha conquista que eles vían como súa por dereito.
Os ingleses oran os que máis contribuiran á exploración da Antártida, dende Cook e Ross a Scott e Shackleton. Descubriran o mar de Ross, unha gran polinia navegable que acortaba centos de millas o viaxe terrestre; a illa de Ross, que constituía o mellor abrigo para un campamento; e o glaciar Beardmore, a maneira máis practicable de ascender á barreira de xeo dende a illa; pero os noruegos roubáranlle-la honra no último momento. A partir desto, McKie prosigue a súa liña de razoamentos en sentido contrario indo a Noruega.
De volta ó meu propio camiño, mentras tanto, estaba comezando a notar que tardaba bastante en cruzarme con algún paso superior. Xa deixara atrás Vilanova e aínda non vira ningún cartel. Adormecido baixo a manta quente da resignación e todo o que queirades, mentras pasaba por Villamar íba rumiando que debía ter pensado que non podia haber unha entrada á autovía xusto antes do final do tramo. Deberíame ter dado conta.
Noruega independizárase de Suecia en 1905 e tres anos despois necesitaba heroes, grandes fazañas, sentirse importante no mundo. Tratábase dunha nación de navegantes nacidos ós pés do Círculo Polar, herdeiros dos vikingos, así que parecía lóxico que o explorador Roald Amundsen organizase unha expedición para chegar ó Polo Norte.
Pretendía culminar con ela o traballo iniciado polo seu mentor, Fridtjof Nansen, en 1895(1). Incluso lle comprara o seu lexendario Fram para navegar nel cara o Norte. Pero en 1909, cando estaba ultimando os seus preparativos, dous exploradores estadounidenses declararon que chegaran ó Polo. Co tempo demostrouse que ambos mentían, pero no momento Amundsen veuse cunha expedición organizada e financiada e ningunha gloria esperándoo no Ártico. Decidiu entonces fixa-lo Polo Sur coma novo obxectivo da expedición. nunha decisión desesperada, unha fuxida cara adiante que McKie pinta como foi elemental e practicamente automática dadas as circunstancias.
Desa maneira consigue traslada-la culpa da traxedia dende o que parecía o responsable principal, Scott,  demasiado estirado e estricto, demasiado inglés; a dous americanos, que causan unha desgracia da que non son conscientes por ser individualistas e mentirosos. É, desde logo, unha maniobra moi aparatosa para darlle a volta ó asunto, pero non me diredes que non resulta curiosa.
Pensando nesto volvin á autovía mentras esta entraba nunha ponte, e ahí foi donde caín finalmente. Ese tramo da A-8 é especial, incluso nos trouxeran de visita á obra coa clase de Prefabricación: era o tramo máis corto da autovía,  menos da metade ca os demáis, pero valía o mesmo porque case todo era en viaducto. Para darme conta deso naquel momento me serviu Camiños.
Quedábanme por diante dez quilómetros seguidos de ponte fuxindo cara adiante sen ningunha puñetera posibilidade de da-la volta, cinco minutos máis encerrado na autovía conducindo no sentido equivocado ata chegar por fin á salida da Espiñeira, onde podería dunha vez por todas pecha-lo círculo, poñerme en dirección a Lugo e deixar de face-lo imbécil.
Continúa no capítulo seguinte

REFERENCIAS
"Scott of the Antarctic: the lies that doomed his race to the Pole", de Robin McKie

(1) Obrígame a autovía a explica-la expedición noruega ó Ártico de 1895 de refilón, mentras xa estou pasando de largo; o cal é moi inxusto con Nansen, porque a súa aventura foi unha mostra incrible de elegancia, de swing.
Outros exploradores montábanse nos seus barcos dispostos á guerra co xeo, a abrírense camiño por canais estreitos a codazos, poñendo os motores a toda máquina e chocando unha e otra vez coa mesma parede de xeo ata fendela, subíndose a bandexóns para que se partisen baixo o peso do buque. Compraban barcos rexos e metían neles dinamita e poñían avante toda porque si se paraban demasiado tempo o xeo agarraríaos e inzaría na madeira coma a hedra, e iría asfixiando o barco a poucos.
Pola súa banda, Nansen, all nonchalance and panache, decidiu deixarse abrazar polo xeo. Diseñou e construiu un barco, o Fram, redondo coma unha noz e perfectamente liso e calafateado. Cando o xeo saliu ó seu paso e tratou de agarralo polas xuntas entre as tablas, o barco deslizouse cara a superficie e quedou asentado sobre a plataforma de xeo e, montado nela, foi deixándose levar cada vez máis preto do Polo. Con biblioteca, e comedor con servicio completo. Con electricidade, gracias a un muíño de vento. Con clase.
Pero Nansen decatouse de que a ruta era demasiado zigzagueante, así que decidiu abandona-lo barco e seguir camiño a pé. Pasou dúas invernadas moi duras no Polo durante as que estivo a piques de morrer pero volveu a Noruega convertido nun heroe nacional tras deixa-la marca de furthest North en 3º46'.

Ningún comentario: